İşler İyi Gidiyor Tuzağı
Şöyle bir şirket hayal edelim;
- Toplam satışlarda sektörün ilk üç şirketi arasında,
- Stoklar ve satın alma maliyetleri kontrol altında,
- Üretimde verimlilik tatmin edici,
- Karlılık hedefleri yakalanmakta,
- Şirkete iş başvurularında sürekli artış var,
- Teknolojik altyapı yeterli görünüyor,
- Vergi sıralamasında dereceye girilmiş,
- Yeni yatırım kararlarını uygulamaya başlamış,
- Finans kuruluşları devamlı kapı aşındırıyor,
- Şirkete yönelik ortaklık & satın alma talepleri var…
Daha çok eklenecek veri olabilir…
Böyle bir şirketin üst yöneticisi veya hissedarı olmak kim istemez ki…
Öte yandan, şirketin yer aldığı sektöre şöyle bir göz attığımızda ise, ciro sıralamasında bir önündeki rakip sektörde dünya devinin yatırımını almış ve imzalar henüz kurumamış ve bu anlaşmayla teknoloji transfer etmiş, birincide pek bir değişiklik göze çarpmıyor, sıralamada hemen arkasından gelen şirket yeni bir pazarlama kampanyasına başlamışken, bir diğeri yeni bir iddialı ürün lansmanı aşamasında, öbürü ise 3 – 4 yıldır kararlılıkla devam ettiği dijital dönüşüm yatırımlarını başarıyla tamamlamış vesaire vesaire…
Ülke ve dünya genel makro ekonomik dengelere baktığımızda ise, salgın nedeniyle daralmalar var fakat bazı ülkelerde de ürünlere yönelik ciddi potansiyeller ortaya çıkmakta…
Bir süre sonra sektörde global rakiplerden birinden ürün maliyetlerini ciddi oranda düşürecek verimliliğe yönelik bir teknolojik yenilik sürüme alınıyor…
Bizim şirkette ise keyifler – son gelişmelere kayıtsız biçimde – yerinde!..
Üst yönetim toplantıları ise uzun süredir iyice monotonlaşmış, günlük işlere yönelik kararlar neredeyse otomatik pilot konumunda alınıyor…
Geleceğe yönelik konuşulan konular, şirketin süregelen istikrarlı büyümesi, istihdamlar, sosyal sorumluluk projeleri, finans kuruluşlarının kredi koşullarının biraz daha pazarlık edilerek sonuçlandırılması, zor durumda olan rakipler, fiyatların ve maaşların arttırılmasına yönelik çalışmalar gibi esas itibariyle geçmiş ve şimdiyi ilgilendiren konular…
Bir uzman olarak koyduğum teşhis ‘yönetim körlüğü’… Sizinkini bilmem! Şirketin performans olarak orta ve uzun vadede her geçen gün kötüye gitmesi kaçınılmaz.
Amazon şirketinin kurucusu Jeff Bezos bir röportajında, borsada Amazon hisselerinin devamlı artan performansına yönelik soruya ‘Wall Street analistleri bizim geçmiş ve mevcut durum mali tablolarımızı haklı olarak gayet olumlu değerlendirdikleri için borsa performansımız çok iyi; fakat ben yöneticilerimle sadece geleceği konuşup planlıyorum, iki – üç dönem sonrasının mali tablolarını hazırlatıp sonrasında uygulamaya geçiriyoruz’ mealinde yanıt veriyor.
Yapılan araştırmalar, bazı ülkelerin içinde bocaladığı ‘milli gelirde orta düzey tuzağına’ benzer bir duruma şirketlerin de aslında işler iyiyken geleceğe yönelik alınmayan veya hatalı alınan bazı stratejik kararlar sonucu düştüklerini ortaya koyuyorlar.
Böylece şirketler önce duraklama sonra gerileme dönemine giriyorlar… Bu sarmaldan çıkış yolu ise, şirketin kuruluş enerji ve arzuları üzerine oturacak yeni geleceği belirleyip inşa etmekten geçiyor. Hızlı ve esnek karar mekanizmaları, sürdürülebilir büyümeye yönelik yenilenmiş iş modeli ve buna göre güncellenmiş finansal model, nakit akış yönetimi, gelişkin teknolojiye dayanan dijital operasyonel yapı, kurumsal zekâ ve iyi düzeyde üst yönetim performansı…
Rakip uyusa bile teknoloji uyumaz!
Bülent Hasanefendioğlu
Danışmanlık Bölümü Başkanı, TDG Global