Dijital Dönüşümün Sırları

August 25, 2020 Bulent Hasanefendioglu Uncategorized

Söyle bana hiç tamamlanmış bir şey var mı? Söyle bana… Söyle bana… Söyle bana tek bir şey yapabildim mi? Söyle bana hiç yapılmış bir şey var mı? Leonardo Da Vinci

Son yıllarda şirketlerin teknolojik altyapı projelerinde aslan payını Dijitalleşme yatırımları almasına karşın projelerin başarılı olma oranı % 20’ler civarında… Dünya genelinde ve farklı ülkeler özelinde yapılan tüm araştırmalar bu durumu doğrulamaktadır.

Aslında, eğer Bilgi Teknolojileri sektöründe iş yapıyorsanız araştırma sonuçlarına bakmaya da gerek yok…

BT hizmeti veren şirketlerin temsilcileri son zamanlarda firma ziyaretlerinde dijital dönüşümünden bahsettikleri zaman ya firmada yaşanan başarısızlık öykülerini ya da bütçe ve diğer kaynak yetersizliklerini dinliyorlar. Temel belirtilen sorun ise, dijital projelerin bir türlü sonuçlanmamasıdır. Ama bu durum katiyetle firma süreç yönetim politika ve uygulamalarından kaynaklanmamaktadır!!!

Yaptığımız tüm işlerde, tasarımlarımızda, ürün kalitesinde, üretimlerimizde % 100 biten bir şey yok ki… O zaman gelişim olmazdı. Biz devamlı BETA bir dünyada yaşıyoruz. Örneğin, Da Vinci tekrar dünyaya gelse muhtemelen başta Mona Lisa olmak üzere eserlerini daha da geliştirmeye çabalayacaktı… Büyük sanatçı öldüğünde 20 yıldan fazladır Mona Lisa üzerinde çalışıyordu.

Dijital Dönüşüm faaliyetleri firmaların ekonomik ömrü boyunca devam edecektir. Önemli olan firmanın kaynak yapısına göre projeleri önceliklendirmektir.

Dijital Dönüşüm Projeleri üzerine yapılan araştırmaların ulaştıkları ortak nokta, başarısızlığın en önemli nedeninin üretilen bahaneler degil, dijital dönüşüm projelerine üst yönetimin gereken düzeyde odaklanmamasıdır.

Bir defa kabul etmek gerekir ki, CEO’nun bizzat süreci yönlendirmediği bir dönüşüm projesinin başarı şansı hemen hemen yoktur.

Bunun dışında belirtmek gerekir ki, CIO’nun, CFO ile CIO’nun birlikte, sonra CIO, CFO ve CEO üçlüsünün ve nihayetinde Yönetim Kurulu’nun proje ön hazırlıklarından tahsis edilecek kaynak kararına kadar yetki düzeylerine paralel sorumlulukları da büyüktür. Proje kararı verildikten sonra uygulama aşamalarında, CEO’nun başkanlığındaki bir komite nezaretinde işlerin yürütülmesi, paydaşlar nezdinde farkındalık ile şeffaf bilgi ve iletişim faaliyetlerinin süreç sonuna kadar disiplinli olarak devam etmesi başarı için elzem bir etkendir

Her ne kadar büyük bilge Da Vinci yukarıdaki sözleri başka konular için not defterine yazsa da günümüzde firmaların teknolojik yatırımlarına da bir nebze ışık tutuyor.

Aşağıdaki satırlarda Da Vinci gibi ‘söyle bana’ diyorum bahane üreten firmalara ve nezaketle sorularımı yöneltmek istiyorum:

Öncelikle firmanın teknoloji konusunda en yetkin ve yetkili yöneticileri (teknoloji aklı) ihtiyaç duydukları dijital dönüşüm projesinin temel başarı amacı konusunda netler mi?
Sonra, projeyi firma dışından farklı uzmanlarla tartıştılar mı, güvenilir partner şirket(ler) buldular mı?
En sonunda projeyi hem uzun vadeli genel hedefler hem de kısa ve orta vadelilerden başlayarak mikro hedefler bazında gerçekleştirilecek etaplara ayırdılar mı?
Projeye ayrılacak bütçe konusunda firma CFO’su ile oturup konuşurken projenin fazlar halinde gerçekleştirildiğinde nakit akışına etkisi ve getirileri hakkında detaylı mutabakata varıldı mı?
CFO ile CIO ( CIO mu dersiniz CTO mu yoksa CDO mu artık şirkette bu konularda en yetkili insan kim ise), CEO ile yapılan toplantılarda projenin tüm detayına hakim olarak sunum yapabildiler mi? Örneğin, proje sürecinde harcanacak kaynaklar yanında dijital dönüşümün şirkete nakit akışına kazandırdıklarını, rekabet avantajına katkıları müşteri ilişkileri ile tedarik zinciri süreçleri, kalite ve projenin şirketin karar süreçlerini nasıl çevik hale geleceği konusunda bilgiler verdiler mi?
Yönetim Kurulu hayata geçirilmek istenen Dijital Dönüşüm projesinin kaynak tahsisi ile firmaya katacakları konusunda CEO ve kurmaylarınca kaliteli bir düzeyde bilgilendirildi mi ve hatta YK teknoloji konusundan sorumlu üye veya danışman süzgecinden titiz biçimde geçirildi mi?
YK onayı sonrası CEO dijital dönüşüm projesini gerçekten sahiplenerek düzenli bir şekilde uygulamaya nezaret etti mi, içeriden ve dışarıdan yetkin bir teknik ekip kuruldu mu, firma içerisindeki her kademedeki liderlere projenin detayları anlatılıp sahiplenmelerini sağladı mı, kurum kültüründen kaynaklanarak direnç gösteren ve ayrıca bu proje tamamlanınca işsiz kalacaklarını düşünen çalışanlara yönelik sistematik bir farkındalık aktivitesi yapılmasını sağladı mı?

Bu soru sıralamasını karar vericiye göre tersten de yapabiliriz. Döngüsel ve kendi içerisinde tutarlı bir gerçeklik yapısı olduğu için sorular değişmez. Önemli olan her kademedeki içsel tutarlılıktır.

Yukarıdaki sorulara verilen yanıtlar, firmanızın dijital dönüşüm projelerini gerçekleştirmesinde başarısız olan % 80’lerin mi, başarıya ulaşan % 20’lerin mi içerisinde yer alacağını gösterecektir.

Tedirgin olmaya, moralleri bozmaya, dijitalle başlayan sözcüklerden ve projelerden korkmanıza gerek yok! Da Vinci usta ne diyor: Söyle bana hiç tamamlanmış bir şey var mı? Söyle bana… Söyle bana...

Dijital dönüşüm de biraz böyledir, nehirden denize akan su gibi..

Bülent Hasanefendioğlu