Çocuk Gözünden Metaverse – Bülent Hasanefendioğlu ile Teknoloji Sohbetleri

Bülent Hasanefendioğlu ile Teknoloji Sohbetleri yayınımızın ikinci bölümünde, oldukça popüler “Metaverse” hakkında konuştuk.

Bu yayınımıza bir önce yazdığınız yazıdan alıntıyla başlamak istiyorum. Hastanede bekleme odasında otururken, hastanedeki tüm bilgisayarların ortadan kalktığını, çalışanların hastalara ait tüm kayıt ve tahlil işlemlerini AR gözlükleri üzerinden yürüttüğünü hayal ettiğinizden bahsetmiştiniz. Hatta orta şekerli türk kahvenizi de bir robot ikram ediyordu.

Bu sırada doktorunuzun sekreterinin sizi dürtmesiyle gerçek dünyaya dönüyordunuz.

Bunlar gerçek dünyaya ne kadar entegre olur bilmiyoruz ama, metaverse konularındaki gelişmelerle bize çok daha fazlasını sunacak gibi duruyor. Sosyal medyada şirket toplantılarını, yeni yıl kutlamalarını Metaverse üzerinde gerçekleştiren paylaşımlar dahi görmeye başladık. Bizi neler bekliyor?

Son zamanlarda oldukça Metaverse üzerine yazılar okuyoruz, videolar izliyoruz, programlar takip ediyoruz. O gün de, hastaneye gittiğimde gerçekten bu olayı yaşadım. Bir an arttırılmış gerçeklik gözlüklerinin olduğunu, ortamın ne kadar değişebileceğini düşündüm.

Hakkında çok konuşuluyor, herkes bir şeyler ifade ediyor ama şu anda tamamen hayal, tahmin. Ufak ufak uygulamaya geçilen şeyler var.

Şu anda belki Metaverse’ün yüzde üç ila beşini tahmin edebiliyoruz. Apayrı bir dünya. Nasıl bir dünya? Şu anda biz insanlar olarak da 1.0 yani ikili sisteme geçiyoruz. Bizi de avatarlarımız vasıtasıyla dijital hale getirecekler.

Metaverse çoktandır hayatımızda. İsmi metaverse değildi o zamanlar. Matrix film serisiyle çok popüler bazı yeni durumlar gördük.

Hayatımıza daha çok oyunlarla girdi. Özellikle son dönemdeki oyunlarla tamamen metaverse bir dünya inşa ediyorlar. Şu ana kadar gördüklerimiz bence giriş kısmıydı. Şöyle bir şey var, Matruşka, Metaverse de bunun gibi aynı, açıla açıla gidecek.

Oyunlardan bahsettiniz. Metaverse’e aşinayız; sanal dünya yaratma, sanal dünyada avatarımızı yönetme, bunlar bizim oyunlardan ya da filmlerden bildiğimiz şeyler. Peki çocuk gözünden metaverse nasıl olur?

Ona geçmeden bir ekleme yapayım.

Bu oyunlar metaverse dünyanın lokomotifi diyebiliriz. Oyunların hayal gücünün arkasından gelecek diğer şeyler. Metaverse dünya kendi ekonomisini de yaratıyor. Nasıl? Ödeme aracı olarak kripto paralar şu anda çok gündemde. Göreceksiniz, metaverse dünyası ile beraber kripto paralar çok daha yaygın bir şekilde kullanılacak.

Çocuk gözüyle metaverse dünyasına bakarsak, geçenlerde bir video izlemiştim. Matrix filminde oynayan Keanu Reeves’in olduğu bir videoydu. İzledikten sonra aklıma şu geldi, gerçeklik algısı.

Bizler zaten sosyal medya vasıtasıyla fiziki hayatımızı birbirine karıştırmış haldeyiz.

Bir de oyunlar, insanların özellikle de çocukların zihinlerinde gerçeklik algısını bozma yönünde değişimler yapıyor.

İnsanlar ortalama 3-5 saatini sosyal medyada harcıyorlar. Zaman harcamakla iş bitmiyor aynı zamanda algı yönetiminde de sorunlar çıkmaya başlıyor.

Bizler bunun farkındayız yetişkinler olarak, yine de giriyoruz, algımızın etkilenmesine izin veriyoruz. Ama çocukların umurunda değil. Bu çok büyük bir tehlike. Buna dikkat çekmek istedim.

Dijital kimliğimizi korumak ve siber güvenlik gibi konular çok daha önemli hale gelecek diye düşünüyorum. Ne gibi olumsuzluklarla karşılaşabiliriz? Bizi neler bekliyor, nelere hazırlıklı olalım?

Çok hayati bir konu, siber güvenlik dijital konularda her zaman ilk üçte yer alıyor. Her geçen gün siber tehditler artıyor.

Aslında bu konuda hem iyimserim hem kötümserim. Kötümserim çünkü bugüne kadar dijitalleşmeyle ilgili süreçlerin yönetimi hiçbir zaman böyle şey olmadı. Güvenli altyapılar, bilinçli tasarımlar, onların uygulaması, şirketlere özel tasarımlar olmadı.

Metaverse ile ilgili bakarsak; web 3.0 var. Bu benim iyimser yönümü kuvvetlendiriyor.

Web 3.0’da gündeme gelmesini düşündüğüm blockchain teknolojisi ile merkeziyet kavramı kalkacak.

Güvenilir bir alt yapı kurulmuş olacak. Bu altyapı, semantik bir yapıya yani anlambilime dayalı bir yapıya dayanacak.

Onun dışında iletişimin doğrulanabilir olması çok önemli hale gelecek.

Eklemek istediğiniz bir şey var mı?

George Orwell’ın Hayvan Çiftliği isimli bir kitabı vardı beni çok etkileyen kitaplardan biri. Orada şöyle diyor, tüm hayvanlar eşittir, bazıları diğerlerinden daha eşitttir. Son söz olarak şunu eklemek istiyorum. Umarım Metaverse evreninde daha fazla eşit olan olmasın.

 

Bülent Hasanefendioğlu

Danışmanlık Bölümü Başkanı, TDG Global

Bülent ile iletişime geç