Bülent Hasanefendioğlu ile 2021’de Teknoloji ve M&A Trendleri
Finans, iç denetim, danışmanlık üzerine 30 yılı aşkın deneyimiyle TDG Global Danışmanlık Bölümü Başkanı sayın Bülent Hasanefendioğlu ile teknoloji ve teknoloji şirketleri üzerine bir sohbet gerçekleştirdik.
Son dönemde neler yapıyorsunuz?
Son dönemde salgın ön plana çıktı, dolayısıyla sağlığımıza dikkat ediyoruz.
İş konusunda da, daha çok dijital dönüşüm danışmanlığı, şirketlerin alım satımı ile ilgili danışmanlıklar, finansal, yönetimsel danışmanlıklar konusunda yoğunlaşma oldu.
Salgın sonrası sanal platformların da popüler olmasıyla eskiye göre daha çok çalışıyoruz diyebilirim.
2021 yılı trendlerinden bahsedelim isterseniz. Öne çıkan teknolojiler ne olacak?
Online bankacılık yeni gelişmelere gebe gibi gözüküyor.
Yapay zeka ve makine öğrenmesi dokundukları her alana yeni bir boyut kazandırıyorlar.
Bulut teknolojisi hızla büyümeye devam edecek. Nesnelerin interneti (IoT) tüm sektörlere dokunuyor.
Arttırılmış Gerçeklik (AR) konusunda da son birkaç yılda hızla gelişim var. Bu yıl daha somut ürünlerin ortaya çıkacağını düşünüyorum. Geçen salgından beri oyun, oyun teknolojileri çok popüler oldu.
Dijital dönüşüm ne durumda? Dijital dönüşüm oluşturmada firmalara ne önerirsiniz?
Dijital dönüşüm ilgi alanlarımdan, odaklandığım konulardan birisi.
Fakat bu konuda iyiye giden pek bir şey yok. Bundan 7-8 yıl önce ya da geçtiğimiz yıl yapılan araştırmalarda görüyoruz ki şirketlerin dijital dönüşüm projelerindeki başarısızlık oranları yüzde 70-80 boyutunda. Yani her dijital dönüşüm projesinin ancak yüzde 20-30’u başarılı olabiliyor.
Dijital dönüşüm projelerinin daha başarılı olması için neler yapılabilir sorusunun yanıtını arıyorum.
“Teknolojiden kaynaklı bir sorun yok, ancak karar verenler insanlar”
Dijital dönüşüm projelerinin başarısızlığında, teknoloji ve dış faktörlerini bir tarafa bırakalım, insani boyutta yetersizlikler var. Bu insani boyuttaki yetersizlikler de projelerin başarısız olmasına yol açıyor.
CEO’nun önceliğinde, ehil bir ekip kurulmalı, uzun vadeli bir planlama yapılmalı ve bu her kademedeki lider kadrodan yararlanılarak tüm kuruma, çalışanlara, paydaşlara hem dijital dönüşüm projesinin uzun vadeli çıktıları, şirkete yararları hem de adım adım gerçekleştirilecek küçük projelerin nasıl katkı sağlayacaklarını, paydaşlara nasıl katkı sağlayacağını anlatmaları gerekiyor. Bu, uzun ince bir yol; bu nedenle tercih etmiyorlar.
Bankalar ve Fintech ilişkisinin geleceği nedir? Bu iki sektörü neler bekliyor?
Bankacılık artık görünmez bir hale geliyor. Online platformlarda yaptığımız işlemlerde banka isimlerini bile görmez hale geldik. Bir sürü fintech altyapısı kullanıyoruz. O fintechin hangi bankayla entegrasyonu olduğunu bilmiyoruz tüketici olarak. Son çıkan görüntülü görüşme işlemleri ile de ıslak imzaya paydos diyoruz. İnsanların fiziksel olarak bankaya gitmesine gerek kalmayacak gibi görünüyor.
Dilerseniz yayınımızın da başlığını oluşturan şirket satın alma ve birleşmelerinden (M&A) bahsedelim. M&A işlemlerinin son beş yıllık seyri nedir? 2021’de neler bekleniyor?
Son beş yılda teknoloji şirketlerinin alım satımlarında bir hareketlilik vardı. Startuplarla ilgili mucizeler, olağanüstü fiyatlamalar duyuyorduk.
Salgınla beraber bir çarpan etkisi oldu. 2020’nin ikinci yarısından itibaren, teknoloji şirketlerinin hem şirket değerleri hem de M&A işlemleri tam anlamıyla patladı.
2021’de de rekor bekliyorum. Bir önceki yılın ilk üç ayına göre yüzde yüz on sekizlik bir artış var. Piyasadaki para bolluğunun yanı sıra, teknoloji şirketlerine inanılmaz bir ilgi var. Şu anda sıcak piyasa koşullları ortada duruyor. Bu sıcak piyasa dönemlerinde çok dikkatli olmak gerekiyor.
Türk girişimlerinin önünde nasıl fırsatlar var?
Global olarak her anlamda fırsat var.
Türk startuplarda gördüğüm en büyük eksikliklerden birisi bir finansal modellerinin olmaması.
Kendinizi Venture Capital’lere (Girişim Sermayesi) çok iyi anlatabilmeniz için sadece fikriniz veya teknolojik altyapınız yeterli değil. Finansal model, kadro, yetkinlik, organizasyon yapısı, iş geliştirme konularında da çok iyi sunumlar yapmanız gerekiyor.
Başarılı M&A işlemlerinin sırrı nedir?
Satın alma öncesinde şirket hakkkında detaylı bir incelemek yapmak gerekiyor.
M&A işlemlerinde şirket satın alınırken, satın alınan şirketin yönetiminin bir ila beş yıl devam etmesi öngörülmektedir.
Dijital dönüşümde olduğu gibi M&A işlemlerinde de başarı ve başarısızlığı belirleyen “İnsan” faktörüdür.
Şirket satın alımlarında, şirketin size uygun olup olmadığının yanı sıra, hedeflediğiniz teknolojiyi veya yeni müşteriler mi getirecek, satıcıysanız ve ortak alıyorsanız bu ortaklık size sadece yatırım mı getirecek, bunlara dikkat edilmesi gerekiyor.
Son olarak..
Teknoloji inanılmaz bir çıkışta, bu nedenle en parlak sektör gözüküyor.